The Grand Budapest Hotel(2014)

Büyük Budapeşte Oteli

YÖNETMEN: Wes Anderson 

YAZAR: Stefan Zweig , Wes Anderson

OYUNCULAR: Ralph Fiennes , Murray Abraham , Mathieu Amalric , Adrien Brody , Williem Defoe , Jude Low , Saoirse Ronan , Tony Revolori , Bill Murray 

SÜRE: 100 DK

İMDb PUANI: 8.4

NOTUM:  84

KRİTİK: Wes Anderson'nın The Grand Budapest Hotel'lında ne ararsanız var. Oscarlı büyük oyuncular , Müthiş bir görsel şölen, Hapishane , Otel  vb. Filmimiz vizyona iki gün önce girdi. 2014 de izlemek için beklediğim filmlerden biriydi . 2014 pek verimli geçmeyecek gibi görünüyor Christopher Nolan'nın İntersteller'ı haricinde dört gözle beklediğim pek bir film yok ikincisi ise bu filmimizdi o yüzden kaçırmayın derim . Lakin benim gibi beklentiyi yükseltip de gitmeyin '' 2014 ün en iyi ikinci filmini izlemeye '' diye evden çıkınca birazda olsa hayal kırıklığına uğruyor insan .

   Filmi izlemi izleme niyetindeyseniz size ikinci tavsiyem filmi izleyeceğiniz salonu çok iyi seçin benim gibi izleyici kitlesi liseli ergenler olan Metroporta gidip izlemeyin çünkü Metroportun izleyci kitlesi genellikle incelemeden salona geliyor misafir umduğunu değil bulduğunu yer misalı karşılarına ne çıkarsa onu izlerler ve film afişleri seçimler üzerindeki en büyük etkendir.

 
    Gelelim salonun filme verdiği reaksiyona . Filmin yarısından sonra salondaki çiftler filmi bırakıp kendi aralarında muhabbete başlamıştılar , filmin sonunda ise insanların çoğunda uyku mahmurluğu vardı. Aklıma Nuru Bilge Ceylanın Bir zamanlar Anadolu'da filmi geldi , gene aynı salonda filmin başlamasını

beklerken bir çift geldi ve filmin afişine bakıp şöyle söyledi '' Aaa Yılmaz Erdoğan'ın filmi varmış bunu izleyelim bari güleriz.''

Bu düşünceyle filme giren çiftimiz filmin ortasında çıktılar tabi.

    İlk önce şunu belirtmek istiyorum bu filme yapılacak en cahilce yorum '' Doldurmuş filme iyi oyuncuları onların isimlerini kullanıp prim yapmış işte'' bu film için bu tarzda bir yorum duyar yada okursanız '' he la he '' deyip geçin zamanınızı boşa harcamayın. Çünkü Wes Anderson o tarz bir yönetmen değil .                                   
Bu film o tarz bir film olsaydı zaten bu kadar kaliteli olmazdı buna en büyük örnek ise The Expendables ( Cehennem Melekleri ) serisidir. Bir dolu büyük oyuncu olmasına rağmen film beş para etmez. 

    Büyük Budapeşte Oteli Stefan Zweig'in aynı adı taşıyan romanından uyarlanmıştır. Kısacası  Wes Anderson'nın okurken etkilenip filmini çekmeyi düşündüğü bir kitap.


     Wes Anderson  kitabı okurken her karakteri zihninde perdeye aktarıp '' Acaba bu karaktere kim daha iyi can verir diye uzanca düşünüp bu büyülü kadroyu toplamıştır . Bill Murray  istisnadır tabi Murray Anderson ' nın tüm filmlerinde oynamıştır kısacası Anderson'nın kadrolu elemanıdır. 

    Gelelim filmimize şu saat itibari ile filmimiz İMDb Top 250 listesinin 138. sırasında elbette bu sıralama deyişecek.


İsimsiz genç yazar ( Jude Low ) Büyük Budapeşte otelinde bir süre konaklamak ister ve orada otelin sahibi Mustafa ile karşılaşır ve ona bu otele nasıl sahip olduğunu sorar ve filmimiz bu hikayenin üzerinde yoğunlaşır.
  Otelin en şaşalı dönemindeki  M. Gustave ( Ralph Fiennes ) konsiyerj idir , Tüm oteli düzene sokan Gustave müşterileri ile çok samimidir.

Gustave'nin en samimi müşterisi Madam D. 'nin ölümü sonucu işler çığırından çıkar ve Gustave ve Bellboy Zero ( Mustafanın genç hali ) zor bir maceraya çıkarlar bu ikilinin karşısında ise Madam D.'nin oğlu Dmitri ( Adrien Brody ) ve Dmitri'nin pis işlerini yapan Jopling ( Williem Defoe ) vardır . Gustave ve Zero bu ikiliden kaçarken karşılarına  absürt olaylar , karakterler çıkar. M.Gustave adını temize çıkarmak için uğraşırken Zero da onun en yakın dostu olacaktır .

       Ralph Fiennes oyunculuk hayatı boyunca hep soğuk rollerde oynamıştır hatta bizler kendisinin oynadığı filmlerin başında kötü adamı tahmin etmeye çalışırken '' kesin budur kötü adam tipi var bunda '' diye düşünürüz ama bu filmde ilk kez komediye bulaşıyor ve onu izlerken M.Gustave karakterini The Big Bang Theory deki Dr. Sheldon Cooper'a benzettim . Bilen bilir sırf Dr. Sheldon Cooper'a benzeyen bir karakter var filmde denildiği anda bu filme gidecek binlerce kişi var dünya üzerinde . Sırf bu nedenlerden dolayı izlemeniz gerekn bir film . Oyunculuğa söyleyecek hiç bir şey yok her biri birbirinden usta oyuncular var filmde . Ama kardeşim hiçmi kötü bir şey yok bu filmde ? diye sorarsanız tek kötü yanı 100 dakikalık süresi en az bir 30 dakika daha uzun olmalıydı derim onun dışında ne diyeyim gidin izleyin .

    Amerikan sineması zaten bu tarz filmleri çekmeyi pek sevmiyor geçen yıl 6 Oscar adayı Nebraska , Bu yıl ise The Grand Budapest Hotel bu tarz filmler yılda bir çıkıyor zaten gidin ve izleyin .

                                                                       İyi seyirler dilerim .....
      

Barton Fink (1991)

YÖNETMEN:  Joel Coen , Ethan Coen

YAZAR: Joel Coen , Ethan Coen

OYUNCULAR: John Turturro , John Goodman , Judy Davis

ÖDÜLLER: 3 Oscar Adaylığı

SÜRE: 116 DK

İMDb PUANI: 7.8

NOTUM:  79 

KRİTİK: Joel Coen ve Ethan Coen nam-ı diyar
Coen Brothers. Biz bu iki dahi kardeşi Blood Simple isimli filmleriyle hayatımıza aldık ve bir daha hiç çıkmamayı başardılar. Bizlere The Big Lebowski , True Grit , No Country For Old Man ve Fargo gibi başyapıtları sundular ayrıca kendilerine has dilleri ile farklı bir hayran kitlesi kazandılar . Farklılıkları sayesinde Martin Scorsese gibi büyük bir yönetmenden pek çok kez Övgüler almışlardır. Akademide bu duruma kulaklarını kapamamıştır tabi , bu ikili 13 kez Oscara aday gösterilip bunların 4 tanesini kazanmışlardır. Bu Ödüller sadece kendi adlarına aldıklarıdır çektikleri filmlerin ve oyuncularının gösterildikleri adaylık ise 35 kez Oscara aday gösterilmiştir kısacası tam bir  Oscar canavarları desek yeridir.

   Biliyorsunuz yazılarımda usta yönetmenlerin ve oyuncuların daha az bildiğimiz , sanatsal değeri daha çok olan , izlemesi zor birazda mental olarak bunalımlı havadaki filmlerini yazmaya çalışıyorum. Türkiye de en çok bilinen filmleri olan Yaşlılara yer yok ( No Country For Old Man ) ve Muhteşem Lebowski ( The Big Lebowski ) gibi filmlerini zaten yazmama gerek görmüyorum hali hazırda bu filmleri biliyorsunuz zaten. 

     Bu Filmde beni en çok cezbeden şey buhranlı havası oldu film boyunca sıkkın bıkkın bir ruh hali ile izleyip , filmin sonunu merak ettğinizden dolayı kapatamayacağınız bir film .

   Filmin finalinde öyle ahım şahım bir sürpriz yok , film boyunca olduğu gibi sakin bir havada heyacanı yükseltmeden  ama büyük ve şaşırtıcı bir final ile bitiyor filmimiz . Film boyunca seyirciye verilmek istenen his Barton Fink ( John Turturro ) in tıkanmışlığı ve bu tıkanmışlığın ardından gelen bitkinlik hissi . Film yavaş tutularak bitkinlik hissi çok güzel bir şekilde izleyiciye aktarılıyor.

   Barton Fink bir tiyatro yazarıdır ve New York daki Brodway tiyatro salonunun sakinlerinin çok yakından tanıdığı ve hayran olduğu , klasikleşmiş tarzan uzak daha çok halka ait hikayeleri sahneye taşıyarak ünlü olmuş bir yazardır. Ünü sinemanın başkenti Hollywood'a kadar uzanmıştır ve tiyatro işinden zevk alsa da mali olarak zor durumdadır. Arkadaşlarının tavsiyesi ile Los Angeles'a taşınır ve dönemin en büyük film yapım şirketi olan Capitol film için senaryolar yazmayı kabul eder. 

  Yazdığı hikayelerde ilhamı halktan alan Barton halktan kopmamak için Los Angeles dan çok uzakta olan köhne bir otelde bir oda tutar. Bu küçük otel odasında şirketin bir haftada bitmesini istediği film senaryosunu yazmak ister fakat kendisinden istenen film konusu hakkında hiçbir fikri yoktur. Tüm bunlar olurken odasının akıtan damı , sivri sinekleri ve sökülen duvar kağıtları ile uğraşır Fink . Bu küçük detaylar izleyiciler üzerinde çok etkili olmuş bence Fink in nasıl bir ortamda yaşadığını çok iyi anlıyoruz. 

  Oteldeki yan kapı komşusu olan Charlie Meadows ( John Goodman ) Fink'in bu şehirdeki tek arkadaşıdır. Barton'nun içinde olduğu tükenmişlik halinden çıkması ve yazısını gününde yetiştire bilmesi için ona mental olarak yardım eder bir nevi ağabeylik yapar.

Barton Fink 'in başladığı bu yeni maceradaki yalnızlığı , sinema sektörünün çarpıklığı , sadece kaliteli filmlerden bulabileceğiniz çok ince detayları bulabileceğiniz bir film . Öyle herkesin izlemekten zevk alacağı bir film değil başta da dediğim gibi Coen Kardeşlerin filmlerine ilgi duyan , seven , onların tarzını benimseyen sinema severler için çok nadide bir parça bu film.

                                                               Meraklısına...      İyi seyirler.....

Giù la testa (1971)

A Fistful of Dynamite

Yabandan Gelen Adam

YÖNETMEN:  Sergio Leone

YAZAR: Sergio Leone , Sergio Donati

OYUNCULAR: James Coburn , Rod Steiger , Romolo Valli , Franco Graziosi

SÜRE: 157 DK

İMDb PUANI: 7.7

NOTUM:  85

...İzlediğim 600. Yabancı Film Olması Hasebiyle...

KRİTİK: Sergio Leone ömrü hayatı boyunca sadece 9 film yönetmiş bir efsane bu 9 filminde sadece 3 karavana yapmıştır geri kalan filmleri her biri bir baş yapıt olmakla beraber şöyledirler ; A Fistful of Dollars

                    For A Few Dollars More
                   The Good , the Bad and the Ugly 
                   A Fistful of Dynamite
                   Once Upon a Time in a America
                   Once Upon a Time in the West
        Bu filmlerin her biri birbirinden harikadır ama ben yazmak için  A Fistful of Dynamite'i seçtim çünkü içlerinde en az bilineni bu film diğer filmler kadar müthiş olsa da nedendir bilmem diğerleri kadar adını duymayız ama benim için yeri ayrıdır çünkü Sergio Leone nin filmleri '' Spagetti Western '' diye anılır bu lakabı almasının nedeni de filmler İtalyanca çekilmiştir .   A Fistful of Dynamite bir Western filmi değildir bir devrim filmidir ve Leone filminde aslında devrimin sanılanın aksine zulüm gören halkı bu durumdan kurtaramayacağını işler bu filminde .

    Filmimiz Leonenin şu İntrosu ile başlıyor '' Devrim , bir akşam yemeği deyildir . Bir edebi olay deyildir. Bir resim yada işleme değildir.Zarafet ve incelikle yapılamaz. Devrim bir şiddet eylemidir.''

  John ( James Coburn ) İrlandalı bir devrimci ve İRA terör örgütünün bir üyesidir. İrlanda da ki devrimden sonra kendisini dünyanın diğer noktalarındaki devrimci kardeşlerine yardım etmeye adar. John Meksika devriminin en önemli simgelerinden biridir çünkü Simyacı ve dinamit ustasıdır ve eski devrimlerdeki deneyimlerini Meksikalı isyancılara aktarmaktadır. 

  John nin karşısına Juan ( Rod Steiger ) çıkar. Juan  Meksikalı bir eşkiyadır . Banka soyan , gaspçılık yapan klasik bir Western filmi karakteridir . Juan hayallerindeki işi yapabilmesi için John nın dinamitlerine ihtiyacı olduğunu bilir ve John u bu konuda kendisine yardım etmesi için ikna etmeye çalışır.

  
   Juan her ne kadar devrime inanmasa da kendisini ve çocuklarından oluşan çetesi isyancıların arasında bulur. Juan yaptıklarıyla bir halk kahramanına dönüşürken Juan ve John devrinin iç yüzü ile tanışırlar ve bu güne kadar inandıkları her şey ama her şey değişir.

  Filmdeki en sevdiğim diyalog ile bitirmek istiyorum ne oyunculuklar nede yönetmenlik için söyleyecek tekbir kelimem yok  Sergio Leone diyor ve geçiyorum . Ayrıca Juan'nın (Rod Steigler ) şu yandaki fotoğrafı filmden bir sahne olup Sergio Leone'nin bence filme Attığı imzasıdır.

John : Burada bir devrim gerçekleştiriyoruz.
Juan: Devrimmi ? Devrimde ne oluyor ? Sakın bana devrimden söz etme. Ben devrimleri ve nasıl başladıklarını çok iyi bilirim . Kitap '' okuyan ''  insanlar , kitap '' okumayan '' insanlara giderler. Fakir insanlara '' Artık deyişim vakti geldi '' derler.
John: Şişşşşşt
Juan: Ben devrim derken neden bahsettiğimi biliyorum. Kitap okuyan insanlar kitap okumayanlara gider. Fakir insanlara '' Artık deyişimin vakti geldi '' derler . Böylece fakir insanlar değişikliği yapar. Sonra kitap okuyan insanlar büyük , cilalı masalarda otururlar , konuşur, konuşur , konuşurlar. Yemek yiyip dururlar. Peki fakir insanlara ne olur ? Onlar ölürler. İşte sizin devrim dediğiniz şey budur. O yüzden sakın bana devrimden söz etme. Ya sonra ne olur ? Yine aynı şeyler yaşanır !  

                                                 Sergio Leone'den bir dERVRİM filmi     İyi seyirler... 

Youth Without Youth (2007)

Geç Gelen Gençlik

YÖNETMEN: Francis Ford Coppola

YAZAR: Francis Ford Coppola , Mircea Eliade

OYUNCULAR: Tim Roth , Alexandra Maria Lara , Bruno Garnz , Marcel Iures

SÜRE: 124 DK

İMDb PUANI: 6.3

NOTUM:  81

KRİTİK: Hani çok özel günler için sakladığınız içmek için can attığınız yıllanmış şarap vardır ya işte bu filmi o titizlikle korudum hep ve nasip bu güneymiş yıllar önce izleyip hiçbir şey anlayamadığım , izlerken sıkıntıdan patlamış olduğum film . Bu filmi belki bir gün anlarım diyerek mahzene kaldırmıştım ama gene tam manasıyla anlayamadığımı itiraf etmeliyim . 

    Francis Ford Coppola filmi anlatırken katman katman açan bir güle benzetmiştir , filmi anlayabilmek için her katmanı benimsemek gerekiyor ve çok zor bir iş . Filmi sadece oturup izleyebilirsiniz yada aynı zamanda Google dan araştırma yapıp Shiva nedir ? yada Shanti Mantra nedir öğrenerek izleyebilirsiniz ki o zaman filmi izlemek için baya bir süre ayırmanız gerekir lakin ben bunu önermem. 

     Francis Ford Coppola pek çok insan için gelmiş geçmiş en iyi yönetmendir .
En iyi yönetmenler listelerinde her zaman rastlarız  Coppola ya . Filmleri her zaman En iyi filmler listelerin de ilk 10 dadır. Francis Ford Coppola yı her ne kadar tanıtmaya gerek olmasa da bilmeyenler için The Godfather I , II , III , Apocalypse Now ve Dracula başta olmak üzere 34 film çekmiş İtalyan asıllı bir dehadır. Francis Ford Coppola bir röportajında '' The Godfather II ve III ün hiç çekilmemesi gerektiğini belirtmiştir ikinci filmi Prodüktörlerin baskısı ile üçüncü filmi ise parasız kaldığı için çektiğini itiraf etmiştir. Peki tüm bunları neden yazıyorum ? Çünkü bu müthiş filmleri çekmiş olsa bile hayatının en iyi filmini çekemediğini düşünmüştür hep . 

  İşte bu filmimizde tıpkı kendi gibi hayatının en büyük eserini bitiremeden ölecek olan Dil Bilimci Dominic ( Tim Roth ) in hayatını konu almıştır. Francis Ford Coppola belki ömrünün işini hiç bir zaman tamamlayamayacak ama Dominic bu şansı elde eder filmimizde . Dominic 70 yaşına gelmiştir ve Dillerin kökenini konu alan lise yıllarında yazmaya başladığı kitabını bitirememiştir üstelik bu kitabı yazabilmek için hayatının kadını olan Veronica dan vazgeçmiştir. Ama ömrünün sonuna geldiğinde elinde ne aşkı vardır nede kitabı . Boşa geçmiş tamamlanamamış bir yaşam sürdüğünü anlayarak intihar etmek için memleketi Romanya ya döner ve tanrılar ona ikinci şansı bahşederler . Dominic yağmurlu bir Paskalya gününde yolda yürürken üzerine yıldırım düşer ve bu olayın sonucunda otuz yaş gençleşir. Artık kırk yaşındadır ve önünde kitabını bitirebilmesi için onlarca yıl ve çok üstün doğa üstü yetenekleri vardır , bir kitaba bakması onu ezberlemesi için yeterlidir artık ama bu filmde de kötü çocuğumuz Hitler Dominici rahat bırakmaz . Hitlerin araştırmacılarından olan Josef Rudolf ( Andre Hennicke ) bir insana iki bin voltun üzerinde bir gerilim uygulandığında bazı mistik güçler elde edebileceğine inanır ve bu tezi için ise en büyük kanıtı Dominic dir. Nazilerden saklanarak kaçarak araştırmalarına devem eder Dominic. Ama bir süre geçtikten sonra Dominic bu mucizenin ona kitabını tamamlayabilmesi için verilmediğini anlar . Hayatının aşkı olan Veronica ( Alexandra Maria Lara)  ya rastlar.     


     Üzerine yıldırım düştüğü günden beri çift kişiliklidir Dominic bir tarafı kitabını tamamlaması gerektiğini söylerken diğer tarafı Veronica ile ölene kadar yaşamasını kitaptan vazgeçmesini söyler.
Francis Ford Coppola burada bizlerin ömrümüz boyunca yaşadığımız bu durumu çok güzel işler . Özellikle de AŞK konusunda aklımız ve kalbimiz hep çatışma halindedir bu savaş ancak bu kadar derinden anlatılırdı zaten . Dominic bir karar vermek zorundadır ya sevdiği kadın yada kitabı.

    Alexandra Maria Lara o Eşek gözleriyle kaç yaşına gelirse gelsin hep güzel .Romanyalı olmasına karşın oynadığı filmlerin yarısı Hitler dönemi Avrupasını da geçer . Tim Roth içinse söylenecek birşey yok adam her zaman çok iyi , çok karakteristik bir suratı var zaten Pulp Fiction ve Reservoir Dogs filmleri ile rüştünü ispatetmişti.

  Ama son olarak şunu söylemeyim ; Çok yüksek bir konsantrasyon ile izlenmesi gerekn bir film çok çok ağır teknik terimler , Hint inanç sistemi ve Karma gibi pek çok konuyu içinde bulunduruyor ve izleyicisine hiç yardım etmiyor '' Bu konular hakkında bilgin varsa izle yoksa uza '' demiş Coppola . Daha önceki yazılarımda da yazmış olabileceğim şu benzetmeyi kullanmak istiyorum yeniden çünkü bu tarz filmlerin spesifik bir kategorisi yok , yani bu filmi nasıl adlandıracağız bilim kurgu yada gizem diye türlere ayırmak bu tarz filmler için çok yavan kaçıyor. Tek kelime ile anlatamasamda şu şekilde tanımlıyorum bu tarz filmleri ; Dünya üzerindeki en iyi aşçılar kendi müşterileri için yemekler pişirirler ama bu yemeklerin müşterinin damak tadına hitap etmesine çabalarlar lakin bazen bu aşçılar bir araya geldiklerinde sadece rakipleri için yemek pişirirler ve '' ben en iyiyim '' diyecekleri Gurme sitili antin kuntin şeyler pişirmeleri gibi top klas yönetmenlerde sadece kendi aralarında anlayabilecekleri filmler çekerler tıpkı Federico Fellini'nin 8½ u , Andrei Tarkovsky'nin Stalker ı vede son olarak Ingmar Bergman 'nın  Persona sı gibi biz ölümlüler bu tarz filmlerde anlatılmak isteneni hiç bir zaman anlayamayacağız ama entelektüel gözükmek için hep anlamış gibi davranmaya devam edeceğiz .